30. Candide wou niet meer met Cunegonda trouwen, maar door de onmenselijke houding van de baron en doordat Cunegonda aandrong, kon hij zijn woord niet meer intrekken. Martijn kwam tot het besluit dat de baron het beste in zee werd geworpen, en dat Cacambo weer aan de slag ging als bootsman. Nu was het heel natuurlijk zicht in te beelden dat Candide na zoveel rampspoeden gehuwd was met zijn geliefde .. maar hij werd door de joden zodanig afgezet dat hij niets anders overhield dan zijn boerderijtje, zijn vrouw werd van dag tot dag lelijker, en daardoor zuur en onverdraaglijk, de oude had heel wat lichaamsgebreken en werd nog erger dan Cunegonda. Cacambo werkte in de tuin, hij verkocht groenten in Constantinopel, was zo overbelast dat hij zijn lot vervloekte. Pangloss was wanhopig want hij kon niet schitteren in een of andere Duitse faculteiten. Martijn was ervan overtuigd dat de mens het overal even slecht heeft.
Candide, Martijn, Pangloss praatten soms over metafysische en zedenkundige onderwerpen. Pangloss erkende dat hij altijd vreselijk had geleden, maar dat hij na eens beweerd te hebben dat alles volkomen naar wens ging. Daarna zag hij Paquette en broeder Giroflée uit elkaar gaan, ze zagen er ellendig uit. Ze hadden Candide ’s geschenken al lang opgebruikt, maar Martijn had dit al reeds voorspeld. Toen Pangloss Paquette zag zei hij ‘hoe ellendig zie jij eruit’ ‘in wat voor een wereld leven wij toch’.. dit zette hen meer dan ooit aan het filosoferen. Op een dag ontmoetten ze een goedaardige vreemde Turkse man. Candide vroeg hem wat hij bezat, hij antwoorde; ik heb slechts 20 morgens grond, ik bebouw die samen met mijn kinderen, arbeid drijft de drie grootste plagen het verst namelijk verveling, verdorvenheid en armoede. Candide was ervan overtuigd dat deze man een betere lot had dan de zes koningen. Uiteindelijk zijn ze er met zijn allen achtergekomen dat de mens niet is geschapen om te rusten, ze moesten werken zonder te redeneren. Dat is het enige middel om het leven draaglijker te maken.
Hun stukje grond bracht heel wat op, Cunegonda was lelijk maar kon goed bakken, Paquette borduurde, de oude droeg zorg voor het linnen, Giroflée werd timmerman en zelfs een fatsoenlijk mens. Panglos zei soms aan Candide:” Alle gebeurtenissen zijn aaneengeschakeld in deze best denkbare aller werelden.”
Als dit alles uit dit verhaal Candide niet was overkomen, dan zou hij nu geen gekonfijte sukade en pistaches eten.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten